Filgotinib vs inne leki w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów

Jaką strategię przyjęto w meta-analizie?

Przeprowadzono bayesowską meta-analizę sieciową obejmującą pięć badań klinicznych z udziałem 6933 pacjentów w celu oceny porównawczej skuteczności inhibitorów kinazy Janusa (JAK): tofacitinibu, baricitinibu, upadacitinibu i filgotinibu oraz biologicznego leku modyfikującego przebieg choroby – adalimumabu, stosowanych w skojarzeniu z metotreksatem (MTX) u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RA) i niewystarczającą odpowiedzią na MTX.

Populacja badana obejmowała pacjentów z aktywnym RA, definiowanym jako obecność ≥6 obrzękniętych i ≥6 bolesnych stawów (w jednym badaniu ≥4 obrzękniętych i ≥4 bolesnych stawów). Wszyscy pacjenci otrzymywali MTX w średniej dawce 14,9-17,1 mg tygodniowo. Średni wiek pacjentów wynosił 50-54 lata, większość (≥76%) stanowiły kobiety, a średni czas trwania RA wynosił 5,4-10 lat. Analizowano zarówno parametry radiograficzne (zmodyfikowana skala Sharpa [mTSS], erozje, zwężenie szpary stawowej), jak i kliniczne (ACR70, remisja według kryteriów Boolean, CDAI ≤2,8, SDAI ≤3,3) w różnych punktach czasowych (12, 24/26 i 48/52 tygodni).

Co mówią dane radiograficzne i kliniczne?

W ocenie radiograficznej po 48/52 tygodniach filgotinib 200 mg wykazał najwyższe prawdopodobieństwo bycia najskuteczniejszym leczeniem w zakresie poprawy mTSS, erozji i zwężenia szpary stawowej. Filgotinib 200 mg osiągnął znaczącą standaryzowaną średnią różnicę (SMD) w porównaniu z adalimumabem 40 mg i baricitinibem 4 mg w ocenie mTSS oraz w porównaniu z adalimumabem 40 mg w ocenie erozji. Warto zauważyć, że w krótszym okresie obserwacji (24/26 tygodni) adalimumab 40 mg miał najwyższe prawdopodobieństwo bycia najskuteczniejszym leczeniem w poprawie mTSS, podczas gdy upadacitinib 15 mg przodował w poprawie erozji.

W ocenie klinicznej filgotinib 200 mg wykazał najwyższe prawdopodobieństwo osiągnięcia remisji według CDAI ≤2,8 i SDAI ≤3,3 w 12 tygodniu. Zarówno filgotinib 200 mg, jak i filgotinib 100 mg osiągnęły znaczący iloraz szans w porównaniu z adalimumabem 40 mg dla CDAI ≤2,8, a filgotinib 200 mg dla SDAI ≤3,3. W dłuższym okresie obserwacji (48/52 tygodnie) upadacitinib 15 mg i filgotinib 200 mg miały najwyższe prawdopodobieństwo osiągnięcia remisji klinicznej według różnych kryteriów.

Czy filgotinib 200 mg zmienia standardy leczenia RA?

Zaobserwowano zmienność w zakresie skuteczności poszczególnych leków w osiąganiu innych punktów końcowych, w tym ACR70 i remisji według kryteriów Boolean, w różnych punktach czasowych. Przykładowo, upadacitinib 15 mg miał najwyższe prawdopodobieństwo osiągnięcia ACR70 w 12 tygodniu, podczas gdy baricitinib 4 mg przodował w 24 i 52 tygodniu. W przypadku remisji według kryteriów Boolean, upadacitinib 15 mg konsekwentnie wykazywał najwyższe prawdopodobieństwo sukcesu, z filgotinibem 200 mg jako drugim najskuteczniejszym leczeniem.

Wyniki tej meta-analizy sieciowej sugerują, że filgotinib 200 mg jest bardziej skuteczny niż inne inhibitory JAK i adalimumab (wszystkie podawane w skojarzeniu z MTX) w ograniczaniu uszkodzeń strukturalnych w ciągu 48/52 tygodni, wykazując trwały efekt. Wczesna skuteczność kliniczna filgotinibu 200 mg, obserwowana w parametrach takich jak CDAI i SDAI w 12 tygodniu, może sugerować, że szybka poprawa aktywności klinicznej choroby może przekładać się na późniejsze zapobieganie progresji strukturalnej.

Jak wypadają wyniki FINCH 1 w szerszym kontekście?

Należy podkreślić, że wcześniejsze meta-analizy sieciowe koncentrowały się głównie na porównaniu wyników klinicznych między inhibitorami JAK i biologicznymi DMARDs, wykorzystując narzędzia takie jak Disease Activity Score 28 (DAS28) z białkiem C-reaktywnym, natomiast porównania radiograficznych punktów końcowych, takich jak mTSS, erozje i zwężenie szpary stawowej, są rzadkie. W badaniu FINCH 1 filgotinib 200 mg miał numerycznie mniejszą zmianę od wartości wyjściowej w mTSS w 24 tygodniu w porównaniu z adalimumabem 40 mg, ale różnica nie była statystycznie istotna; analiza eksploracyjna sugerowała przewagę filgotinibu 200 mg nad adalimumabem 40 mg w 52 tygodniu.

Analizy post hoc badania FINCH 1 wykazały, że filgotinib 200 mg poprawił progresję radiograficzną w porównaniu z placebo w 24 tygodniu i w porównaniu z adalimumabem 40 mg w 52 tygodniu u pacjentów, którzy mogą być bardziej narażeni na uszkodzenia kości (np. pacjenci z czterema czynnikami złego rokowania lub pacjenci z szacowaną szybką progresją radiograficzną).

Należy uwzględnić pewne ograniczenia tej meta-analizy, w tym małą liczbę analizowanych badań, brak oceny bezpieczeństwa oraz ograniczenie obserwacji radiograficznej do jednego roku. Analiza nie obejmowała również porównania skuteczności tradycyjnych syntetycznych DMARDs czy innych leków biologicznych. Wyniki opierały się na nieskorygowanych oszacowaniach, podczas gdy bardziej precyzyjna analiza powinna być przeprowadzona, jeśli dostępne byłyby wszystkie dane indywidualne. Mimo to, przy braku bezpośrednich porównań head-to-head, analiza ta dostarcza cennych dowodów na rolę filgotinibu w leczeniu pacjentów z RA i niewystarczającą odpowiedzią na MTX.

Podsumowanie

Meta-analiza bayesowska objęła pięć badań klinicznych z udziałem 6933 pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, oceniając skuteczność inhibitorów JAK oraz adalimumabu w połączeniu z metotreksatem. Filgotinib 200 mg okazał się najskuteczniejszy w ograniczaniu uszkodzeń strukturalnych po 48/52 tygodniach leczenia, wykazując przewagę nad adalimumabem 40 mg i baricitinibem 4 mg w ocenie radiograficznej. W ocenie klinicznej filgotinib 200 mg wykazał najwyższe prawdopodobieństwo osiągnięcia remisji według wskaźników CDAI i SDAI w 12 tygodniu terapii. W dłuższej perspektywie czasowej upadacitinib 15 mg i filgotinib 200 mg były najskuteczniejsze w osiąganiu remisji klinicznej. Mimo pewnych ograniczeń, takich jak mała liczba analizowanych badań i brak oceny bezpieczeństwa, meta-analiza dostarcza istotnych dowodów na skuteczność filgotinibu w leczeniu pacjentów z RZS nieodpowiadających wystarczająco na monoterapię metotreksatem.